فهرست کتاب‌های چاپ سنگی مرکز دائرة‌المعارف اسلامی منتشرشد
تاریخ انتشار: ۲۷ اسفند ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۳۵۱۶۷۸
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، جلد نخستِ «فهرست کتاب‌های چاپ سنگی و سُربی قدیمِ کتابخانه مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی» تألیف محمّدحسین تسبیحی با بازبینی و تکمیلِ علی بهرامیان و ملیحه علی‌نژاد منتشر شده است.
کاظم موسوی بجنوردی رئیس مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی در یادداشت خود بر آغاز این کتاب آورده است: «ایرانیان سابقه‌ای طولانی و درخشان در امر تولید کتاب، از کاغذسازی و خط و کتابت تا تذهیب و نگارگری و جلدسازی و انواع هنر‌های دیگر داشته‌اند و در کتابخانه‌ها و موزه‌ها و مجموعه‌های خصوصی در سرتاسر جهان، آثار شگفت‌انگیزی از ذوق و هنر ایرانیان در این باب محفوظ است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نظر به اهمیت چاپ و نشر به طریقه سنگی است که محققان کتاب‌شناس، کار شناسایی و فهرست‌نویسی از کتاب‌ها و کلیه مطبوعات به این شیوه را، به ویژه در کتابخانه‌ها و مجموعه‌های بزرگ در کنار نسخه‌های خطی، از وظایف خود شمرده‌اند و کوشیده‌اند به این طریق بر اهمیت شناسایی هر چه بیشتر کتاب‌های چاپ قدیم تأکید کنند.
در کتابخانه مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی از هنگام بنیاد، گنجینه کتاب‌های چاپ سربی قدیم و سنگی جایگاهی خاص داشته است و اینک با انتشار این فهرست، پژوهشگران فرصت دارند آگاهی‌های خود را در این زمینه تکمیل کنند.
بررسی و تحقیق در باب پدیده نشر کتاب به طریقه سنگی، از هنگام تولید تا مراحل بعد، از موضوع «کتاب» بسی فراتر می‌رود، چندان‌که می‌توان کتاب‌را در این عهد، نشانه‌ای قابل توجه برای شناختی نسبی از اوضاع فرهنگی، دینی، اجتماعی و حتی اقتصادی تلقی کرد. راست است که در روزگار ما، با توجه به پژوهش‌های علاقه‌مندان به این موضوع، اطلاعات و آگاهی‌های قابل توجهی در باب تولید کتاب به این شیوه به دست آمده، اما همچنان جزئیات دیگری برای پژوهش باقی مانده است. در حال حاضر، پیکر کتاب‌ها، از حیث کاغذ و خط و خوشنویسی و اطلاعات جانبی که به طور مرسوم در آن ثبت می‌شد، مانند بانی نشر، نام ناظر، و مطبعه و امثال اینها، آگاهی‌های سودمند و مهمی است و البته موضوع کتاب و کیفیّت آن از حیث تصحیح باید در نظر گرفت. بالجمله، جامعه فرهنگی ایران در آن دوره، تا حدّ بسیاری در کتاب‌های چاپ سنگی جلوه کرده است.
در این صنعت که آن را به‌راستی «چاپ ملّی ایرانیان» خوانده‌اند، اهل فرهنگ ایران، با هوشمندی تمام، طریقه چاپ سنگی را جایگزین طریقه سنتی کتابت و استنساخ کردند، بی‌آنکه تجربه‌های گرانقدر پیشین و از همه مهم‌تر، خط و خوشنویسی را در کار کتاب کنار نهند، به‌ویژه که انواع فواید دیگر هم از این طریقه حاصل می‌شد، از جمله، فضلاء اطمینان داشتند که نسخه‌های منتشر شده، از هر حیث یکسان است؛ برخلاف استنساخ در روش کهن، که تقریباً هیچ نسخه‌ای از تصحیف و تحریف و انواع آسیب‌ها بر کنار نمی‌ماند.
برای صنعت چاپ این امتیاز خاص را هم می‌توان در نظر گرفت که ایران را با فارسی زبانان و سایر دلبستگان به میراث این زبان، در سرزمین‌های دیگر، از اقصای شبه قاره هند و ماوراءالنهر و افغانستان کنونی تا اران و شروان و ماورای قفقاز و آسیای صغیر و حتی مناطق عربی، از نظر فرهنگی در ارتباط قرار می‌داد و تجارت کتاب چاپ سنگی در این دوره، چراغ فرهنگ پارسی را میان دلبستگان روشن و پر فروغ نگاه می‌داشت.
به‌سبب این امتیازات است که شناسایی و فهرست آثار چاپ قدیم و به‌ویژه سنگی، اهمیت تمام دارد و از گذشته‌های دور، فضلای ما، در کنار تهیه و تدارک فهرست از نسخه‌های خطی در کتابخانه‌های خرد و کلان، به امر فهرست‌نویسی و شناسایی کتاب‌های چاپ سنگی هم اهتمام خاص نشان می‌داده‌اند و در ثبت و ضبط نشانه‌های موجود بر پیکر این کتاب‌ها تا حدّ توان می‌کوشیدند.
در کتابخانه مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی نیز، از هنگام بنیاد، کتاب‌های چاپ قدیم و سنگی جایگاه خاصّی داشته و این قبیل آثار موجود در مجموعه‌ها و کتابخانه‌های شخصی اهدایی، بر غنای این کتابخانه معظم از هر جهت افزوده و بدین‌ترتیب، در آن، مجموعه‌ای کم‌نظیر از کتاب‌های چاپ سنگی فراهم آمده است. هم از این‌رو، تهیه و تدارک متن جامعی از این قبیل آثار در دستور کار کتابخانه مرکز قرار داشته است. علاوه بر آن، فهرست توصیفی شماری آثار چاپ سربی یا حروفی قدیم در این کتابخانه، به صورت پیوست در پایان کتاب آمده است، که به نظر اهل تحقیق خواهد رسید.
جلد نخستِ «فهرست کتاب‌های چاپ سنگی و سُربی قدیمِ کتابخانه مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی» در ۹۴۴ صفحه، با شمارگان ۲۰۰ نسخه منتشر شده است.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
کلیدواژه: کتابخانه مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی کتاب های چاپ سنگی کتابخانه ها کتاب ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۳۵۱۶۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فهرست انتخاباتی «جبهه ایران اسلامی» اعلام شد
جبهه ایران اسلامی کاندیداهای خود برای دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه تهران را اعلام کرد.
به گزارش ایسنا، اسامی کاندیداهای مورد حمایت این تشکل سیاسی که با شعار «مجلس رفاه ملی» منتشرشده به شرح زیر است:
۱. سیدنظام الدین موسوی
۲. احمد نادری
۳. ابولفضل ظهره‌وند
۴. پیمان فلسفی ۵
. سمیه گل‌پور چمرکوهی
۶. عطاء بهرامی
۷. ابراهیم عزیزی ۸
. محمدحسین حسین‌زاده بحرینی
۹. محمد سراج
۱۰. علی‌اصغر پورمحمدی
۱۱. مجتبی زارعی
۱۲. صالح اسکندری
۱۳. مجتبی رحماندوست
۱۴. ابوالقاسم جراره
۱۵. زینب قیصری
انتهای پیام
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟